Embedded Files
5 วิธีส่งเสริม EF สำหรับเด็กปฐมวัย
5 วิธีส่งเสริม EF สำหรับเด็กปฐมวัย
ปลูกฝัง “สมองที่คิดได้ ควบคุมได้” ตั้งแต่ปฐมวัย
ปลูกฝัง “สมองที่คิดได้ ควบคุมได้” ตั้งแต่ปฐมวัย
“ทักษะ EF คือรากฐานของการเรียนรู้ การควบคุมอารมณ์ และความสำเร็จในชีวิต”
“ทักษะ EF คือรากฐานของการเรียนรู้ การควบคุมอารมณ์ และความสำเร็จในชีวิต”
– Harvard Center on the Developing Child
– Harvard Center on the Developing Child
EF คืออะไร?
EF คืออะไร?
Executive Functions (EF) หรือ “ทักษะสมองเพื่อชีวิต” คือชุดความสามารถในสมองส่วนหน้า ที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมความคิด อารมณ์ และพฤติกรรม ประกอบด้วย 3 ทักษะหลัก:✅ Working Memory – ความจำเพื่อใช้งาน✅ Inhibitory Control – การยั้งคิด ไตร่ตรองก่อนลงมือ✅ Cognitive Flexibility – การคิดยืดหยุ่น เปลี่ยนมุมมองได้
🧠 เด็กที่มี EF ดี จะสามารถ ควบคุมอารมณ์ รอคอย ฟังคำสั่ง ทำงานเป็นขั้นตอน และปรับตัวกับสถานการณ์ใหม่ ได้ดีกว่า
🧠 เด็กที่มี EF ดี จะสามารถ ควบคุมอารมณ์ รอคอย ฟังคำสั่ง ทำงานเป็นขั้นตอน และปรับตัวกับสถานการณ์ใหม่ ได้ดีกว่า
5 วิธีง่ายๆ ที่ครูและศูนย์เด็กเล็กสามารถใช้เพื่อส่งเสริม EF
5 วิธีง่ายๆ ที่ครูและศูนย์เด็กเล็กสามารถใช้เพื่อส่งเสริม EF
1. เล่นเกม “รอ-หยุด-คิด”
1. เล่นเกม “รอ-หยุด-คิด”
ตัวอย่างกิจกรรม:
เกม "หยุด-เดิน" (Red Light – Green Light)
เกม “Simon Says” หรือ “ทำตามคำสั่ง”
เกม “สลับท่าทาง” เช่น ครูยกมือซ้าย เด็กต้องยกมือขวา
EF ที่พัฒนา:
Inhibitory Control – ฝึกยั้งคิดก่อนลงมือ
Working Memory – จำกฎของเกมในขณะเล่น
📌 คำแนะนำ: เริ่มจากกติกาง่ายๆ แล้วค่อยเพิ่มความซับซ้อน
2. ส่งเสริมการเล่นบทบาทสมมุติ (Pretend Play)
2. ส่งเสริมการเล่นบทบาทสมมุติ (Pretend Play)
ตัวอย่างกิจกรรม:
เล่นร้านค้า
เล่นเป็นคุณหมอ-คนไข้
เล่นครอบครัว
EF ที่พัฒนา:
Cognitive Flexibility – เด็กต้องเปลี่ยนบทบาทและมุมมอง
Working Memory – จดจำบทบาทและลำดับเหตุการณ์
📌 Vygotsky (1978) ระบุว่า “การเล่นสมมุติคือรากฐานของการพัฒนาการควบคุมตนเองในเด็ก”
3. สร้างกิจวัตรประจำวันให้มี “ลำดับขั้นตอน”
3. สร้างกิจวัตรประจำวันให้มี “ลำดับขั้นตอน”
แนวทาง:
ให้เด็กจัดกระเป๋าเองโดยมี Check List
ให้เด็กเตรียมของเล่นหรือเก็บของตามลำดับ
ใช้ “ภาพลำดับกิจกรรม” เช่น แปรงฟัน → แต่งตัว → กินข้าว
EF ที่พัฒนา:
Working Memory – จดจำขั้นตอน
Planning & Organization – วางแผนจัดการสิ่งต่างๆ
📌 Center on the Developing Child, Harvard University. ชี้ว่าการฝึก EF ต้องมีโครงสร้างกิจวัตรที่สม่ำเสมอ
4. ตั้งคำถามปลายเปิด และให้เวลา “คิดก่อนตอบ”
4. ตั้งคำถามปลายเปิด และให้เวลา “คิดก่อนตอบ”
ตัวอย่างคำถาม:
“ถ้าเราปลูกต้นไม้ไว้ในตู้เย็น มันจะโตไหม?”
“ถ้าฝนตกตอนเราจะไปสนามเด็กเล่น เราจะทำยังไงได้บ้าง?”
EF ที่พัฒนา:
Cognitive Flexibility – คิดหลายทาง
Inhibitory Control – คิดก่อนตอบ ไม่ตอบเร็วแบบอัตโนมัติ
📌 คำแนะนำ: อย่ารีบเฉลย หรือรีบป้อนคำตอบ เปิดพื้นที่ให้เด็กได้คิด
5. ใช้สื่อหรือใบงานแบบ “คิดเป็นขั้นตอน”
5. ใช้สื่อหรือใบงานแบบ “คิดเป็นขั้นตอน”
ตัวอย่างกิจกรรมจาก CKZ Toys:
ใบงาน “เรียงลำดับเรื่องราว”
บอร์ดเกมฝึกความจำ (Memory Game)
เกม “ถอดรหัสคำสั่งลับ” (เช่น ทำตามลูกศรซ้าย-ขวา-กระโดด)
EF ที่พัฒนา:
Working Memory และ Planning – ทำตามคำสั่งที่มีลำดับ
Inhibitory Control – ควบคุมตัวเองไม่ให้รีบตอบ
📌 ดาวน์โหลดฟรีในหมวดสื่อ EF ที่นี่
EF เป็นทักษะที่ “ฝึกได้” ถ้ามีวิธีการและสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
EF เป็นทักษะที่ “ฝึกได้” ถ้ามีวิธีการและสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
“EF เหมือนกล้ามเนื้อ ต้องใช้ซ้ำอย่างถูกวิธี และมีความท้าทายระดับที่เหมาะสม”
“EF เหมือนกล้ามเนื้อ ต้องใช้ซ้ำอย่างถูกวิธี และมีความท้าทายระดับที่เหมาะสม”
– Diamond, A. (2013), ผู้เชี่ยวชาญ EF ชั้นนำของโลก
– Diamond, A. (2013), ผู้เชี่ยวชาญ EF ชั้นนำของโลก
EF เกี่ยวข้องกับ “พฤติกรรมในห้องเรียน” อย่างไร?
EF เกี่ยวข้องกับ “พฤติกรรมในห้องเรียน” อย่างไร?
ครูและผู้ดูแลสามารถสังเกตว่าเด็กที่มี EF ดีจะ…
✅ ตั้งใจเรียนได้นานขึ้น
✅ รอคอยและเล่นร่วมกับผู้อื่นได้
✅ แก้ปัญหาเองก่อนร้องไห้หรือฟ้อง
✅ ทำงานเป็นขั้นตอน ไม่ข้ามขั้นตอน
✅ ควบคุมอารมณ์เมื่อต้องเผชิญความยาก
เด็กที่ EF อ่อน อาจมีปัญหา “วอกแวกง่าย หงุดหงิดง่าย หรือดื้อแบบไม่เข้าใจเหตุผล”
เด็กที่ EF อ่อน อาจมีปัญหา “วอกแวกง่าย หงุดหงิดง่าย หรือดื้อแบบไม่เข้าใจเหตุผล”
🧩 เสริม EF ได้ง่ายๆ ด้วยสื่อจาก CKZ Toys 🧩
🧩 เสริม EF ได้ง่ายๆ ด้วยสื่อจาก CKZ Toys 🧩
เรามีสื่อที่ออกแบบเฉพาะเพื่อพัฒนา EF ในเด็กปฐมวัย เช่น:
✅ ใบงานฝึก Working Memory และการวางแผน
✅ เกมหยุด-เดิน, บอร์ดเกมฝึกจำ
✅ แบบฝึกหัดเรียงลำดับขั้นตอน
✅ ชุดกิจกรรมบทบาทสมมุติพร้อมคู่มือการใช้
📌 ดูตัวอย่างกิจกรรมและดาวน์โหลดใบงานได้ ที่นี่ 📄
📌 ดูตัวอย่างกิจกรรมและดาวน์โหลดใบงานได้ ที่นี่ 📄
Page updated
Google Sites
Report abuse